Jakie szczepienia wykonać dla profilaktyki zapalenia wymienia?
Krowy mleczne narażone są na stan zapalny gruczołu mlekowego. Zapalenia wymienia, czyli tak zwane mastitis u krów wywoływane jest przez mikroorganizmy. Istnieje ponad 150 drobnoustrojów, które mogą powodować tę chorobę u bydła. Skutkuje to pogorszeniem jakości mleka. Co można zrobić, aby uchronić krowy przed tą dolegliwością? Czy zastosowanie szczepionek zmniejsza ryzyko mastitis u krów?
Dlaczego warto wykonać szczepienia przeciw zapaleniu wymienia?
Ograniczenie przypadków mastitis u krów powinno opierać się przede wszystkim na działaniach profilaktycznych. Do nich zaliczyć możemy ogólne warunki hodowli, higienę udoju, wzmacnianie odporności poprzez żywienie zawierające wszystkie niezbędne witaminy i minerały oraz zastosowanie profilaktycznych szczepień.
Krowa chorująca na zapalenie wymienia produkuje znacznie mniej mleka, a jego zmieniony skład chemiczny i właściwości technologiczne nie spełniają standardów jakościowych. Koszty, jakie musi ponieść hodowca w wyniku mastitis u krów to przede wszystkim koszty opieki weterynaryjnej oraz leków. Mleko od chorej krowy musi zostać zutylizowane, co również generuje koszty. Sposobem na zminimalizowanie ryzyka pojawienia się mastitis u krów może być zastosowanie odpowiednich szczepionek lub autoszczepionek bydła.
Jaki rodzaj szczepionki wybrać?
Celem szczepionek jest zapobieganie, lub w przypadku już istniejącej choroby zapalenia wymienia, zmniejszenie objawów. Przeciwciała, które tworzy organizm w wyniku podania szczepionki, pobudzają komórki obronne do zwalczania patogennych drobnoustrojów, chroniąc tym samym wymię przed uszkodzeniami.
W Polsce dostępne są dwa rodzaje szczepionek komercyjnych, działające w przypadku, gdy zapalenie wymienia spowodowane jest głównie przez bakterie: Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty) i Escherichia coli. Szczepionki te powodują zmniejszenie ostrości infekcji u bydła, natomiast należy pamiętać, że nie uchronią krów przed kolejnymi stanami zapalnymi, gdyż te wywoływane mogą być przez różne typy drobnoustrojów. Szczepienie krów będzie efektywne, tylko wtedy, gdy podstawą do ich wprowadzenia będą badania bakteriologiczne mleka chorych krów.
Alternatywą dla szczepionek są autoszczepionki bydła. Na zlecenie weterynarza lub hodowcy polskie laboratoria mogą wykonać taką autoszczepionkę. Tworzy się ją z bakterii wyizolowanych z konkretnego gospodarstwa. Producent autoszczepionek weterynaryjnych izoluje z próbek mleka zabite patogeny i na ich podstawie tworzy indywidualną autoszczepionkę. W założeniu jest ona bardziej skuteczna niż komercyjne szczepionki, poprzez jej indywidualne dopasowanie do danego gospodarstwa.